Επενδύστε με σιγουριά


Επενδύστε με σιγουριά στις «κεφαλές του Ερμή»
Τα γραμματόσημα μπορεί να αποδειχθούν πολύ επικερδής τοποθέτηση
ΑΝ ΑΝΟΙΞΕΤΕ το κουτί των παιδικών αναμνήσεων, σίγουρα πολλοί θα ανακαλύψετε ξεχασμένες συλλογές από κοχύλια, χαρτιά αλληλογραφίας, νομίσματα και γραμματόσημα. Οσοι όμως δεν περιοριστήκατε στη μαγεία που ενδεχομένως ασκούν στα παιδιά τα χρωματιστά χαρτάκια και συνεχίσατε τη συλλογή των γραμματοσήμων και μεγάλοι, θα διαπιστώσετε ότι ενδεχομένως να έχετε κάνει καλή επένδυση για το μέλλον. Υπολογίζεται μάλιστα ότι ορισμένα καλά και σπάνια γραμματόσημα μπορεί να αποδώσουν κέρδη σε διψήφια ποσοστά ανά έτος.

«Η αξία των γραμματοσήμων ανεβαίνει με την πάροδο των χρόνων, άρα μπορεί να θεωρηθούν μακροχρόνια επένδυση» αναφέρει ο υπεύθυνος του Φιλοτελικού Κέντρου Βλαστού κ. Κ. Σιταρένιος. Οπως ο ίδιος εξηγεί «δεν συμφέρει να αποκτήσει κάποιος σήμερα γραμματόσημα και να τα πουλήσει σε δύο μήνες. Θα πρέπει, όπως σε κάθε μορφή επένδυσης, να περιμένει να ωριμάσει η τοποθέτησή του». Οι τιμές των γραμματοσήμων διαμορφώνονται σε ένα «άτυπο χρηματιστήριο», καθορίζονται δηλαδή από την προσφορά και τη ζήτηση που υπάρχει κάθε φορά. Οπως αναφέρουν όσοι γνωρίζουν καλά αυτή την αγορά, οι παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάζουν τη ζήτηση έχουν να κάνουν και με τις γενικότερες συνθήκες που επικρατούν σε μια οικονομία.
Ανεξαρτήτως πάντως των συγκυριακών παραγόντων που ενδέχεται να επηρεάζουν την αγορά, τα σπάνια γραμματόσημα, το κόστος των οποίων είναι ιδιαίτερα τσουχτερό, συνήθως δεν πλήττονται εύκολα και πολλοί τα θεωρούν σίγουρη επένδυση. Αυτό συμβαίνει γιατί απευθύνονται σε συλλέκτες με μεγάλο πορτοφόλι, η ευημερία των οποίων δεν κλονίζεται εύκολα. Σπάνια ελληνικά γραμματόσημα του προηγούμενου αιώνα, που έχουν μεγάλη ζήτηση και θεωρούνται κορυφαία παγκοσμίως, είναι αυτά του κλασικού φιλοτελισμού (απεικονίζουν τις κεφαλές του Ερμή) και του ολυμπισμού (έχουν αναπαραστάσεις των Ολυμπιακών Αγώνων). Η αξία των περισσότερων από αυτά, που ανήκουν στις δύο αυτές κατηγορίες του προηγούμενου αιώνα, είναι πολύ μεγάλη. Μπορεί να φθάσει και τα 15,5 εκατ. δραχμές! Το συγκεκριμένο γραμματόσημο που έχει σήμερα αυτή την αξία είναι το Σολφερίνο, το ακριβότερο ελληνικό γραμματόσημο. Εκδόθηκε το 1872 και έχει παράσταση με την κεφαλή του Ερμή.
«Το γραμματόσημο, ιδίως το καλό, γίνεται συνεχώς σπανιότερο και καλύτερο (οι τιμές του ανεβαίνουν), γιατί είναι λίγες οι διαθέσιμες εκδόσεις. Η μικρή ή ελάχιστη αποθεματοποίησή τους κατά τον προηγούμενο αιώνα αλλά και την προπολεμική περίοδο οδηγεί σε αναπροσαρμογή των τιμών τους. Αλλά και στις νεότερες εκδόσεις της μεταπολεμικής Ελλάδας, από το 1945 ως το 1961, όπως η σειρά της «Δόξας», που θεωρείται σημαντική,παρατηρείται μια σταθερή αύξηση της αξίας τους λόγω της εντεινόμενης σπανιότητας. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τις σειρές από το 1960 ως το 1984. Παρ' όλο που είναι αξιόλογες,έχουν μεγάλα στοκ» επισήμανε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εμπόρων Γραμματοσήμων Ελλάδας κ. Γ. Σπάθης.

Τα τελευταία χρόνια, από το 1985 ως σήμερα, τα γραμματόσημα «σήκωσαν κεφάλι» λόγω της ανάλογης ζήτησης και της έλλειψης δημιουργίας στοκ. Για να έχετε μια καλύτερη άποψη όσον αφορά την αναπροσαρμογή των τιμών τους αναφέρουμε ότι η σειρά του Απόστολου Παύλου (1951) πέρυσι κόστιζε γύρω στις 20.000 δρχ. ενώ σήμερα 30.000 δρχ, της Δωδεκανήσου (1947) από 20.000 δρχ. ανέβηκε σε 50.000 δρχ. (2,5 φορές πάνω). Η σειρά της Δημοκρατίας (1933) το 1990 κόστιζε 135.000 δρχ. ενώ σήμερα κοστίζει 400.000 δρχ.
Ακόμη ένας παράγοντας που συντελεί στην καλύτερη οικονομική συναλλαγή είναι η ύπαρξη πολλών φιλοτελιστών. «Στην Ελλάδα οι τιμές τους θα μπορούσε να είναιυψηλότερες, αν υπήρχε μεγάλος αριθμός συλλεκτών. Παρ' όλο που οι φίλοι αυτής τηςαπασχόλησης δεν είναι πολλοί σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, γίνεται μια σοβαρή προσπάθεια για τη διάδοσή της» προσθέτει ο κ. Σπάθης.
Η αξία τους δεν εξαρτάται βεβαίως μόνο από τη γενική οικονομική κατάσταση και τη σπανιότητα. Σημαντικό ρόλο παίζει και η φυσική κατάστασή τους. Ο καλύτερος συνδυασμός είναι να είναι σπάνια και σε άριστη κατάσταση. Τα σοβαρότερα ελαττώματα είναι το σχίσιμο ή κόψιμο και το τρύπημα, όπου σε αυτές τις περιπτώσεις τα γραμματόσημα αχρηστεύονται. Ελαφρότερα προβλήματα είναι το τσάκισμα (ελαφρό) και η εκλέπτυνση (μικρή) του χαρτιού, που διακρίνονται με την τοποθέτησή τους απέναντι στο φως. Επίσης, αρνητικά στοιχεία είναι η ύπαρξη στιγμάτων και κηλίδων. Η άψογη εμφάνιση ενός γραμματοσήμου προϋποθέτει την πλήρη «οδόντωσή» του ­ αν υπάρχει έλλειψη δοντιού, η αξία του μειώνεται. Οσα δεν έχουν οδόντωση πρέπει να παρουσιάζουν εικόνα συμμετρική προς τα περιθώρια (καλόκεντρη).
Και το χρώμα του πρέπει όμως να διατηρείται όπως ήταν στην αρχική του μορφή, να είναι δηλαδή «φρέσκο». Τέλος, όσα γραμματόσημα έχουν σφραγίδες κερδίζουν σε αξία, αν αυτές είναι καθαρές. Συνήθως όμως τα ασφράγιστα έχουν μεγαλύτερη αξία από τα σφραγισμένα, εκτός και αν υπάρχουν ειδικές σφραγίδες. (Το γραμματόσημο του «Βουκουρεστίου» κοστίζει 100 δρχ. αλλά η σφραγίδα που έχει πάνω τιμάται 450.000 δρχ. Γι' αυτό και υπάρχουν συλλέκτες που μαζεύουν σφραγίδες).
Οσοι θέλετε να αρχίσετε αυτήν την ενδιαφέρουσα και ίσως επικερδή απασχόληση καλό θα ήταν να αποκτήσετε μια πρώτη επαφή, αγοράζοντας πρώτα τις τρέχουσες κυκλοφορίες. Αυτές μπορείτε να τις προμηθευτείτε από τα Ελληνικά Ταχυδρομεία, δηλώνοντας ότι θέλετε να γίνετε συνδρομητές. Και σιγά σιγά μπορείτε να επεκταθείτε προς τα πίσω, δηλαδή να καταφεύγετε στις παλιότερες εκδόσεις, τις οποίες μπορείτε να τις βρείτε είτε σε εμπόρους γραμματοσήμων είτε σε δημοπρασίες.
Οσον αφορά τις δημοπρασίες «κατά βάση συμφέρει τους αγοραστές να απευθύνονται σε αυτές, γιατί έχουν κέρδος. Στη δημοπρασία μπορεί να αγοράσει κανείς γραμματόσημα είτεσε σειρά είτε σε κομμάτια με έκπτωση 20% - 30%, εφόσον η τιμή τους ξεκινάει από το 60% της αξίας τους, ενώ τα μαγαζιά συνήθως κάνουν έκπτωση 10%. Δηλαδή αν ένα γραμματόσημο έχει αξία 10.000 δρχ., στη δημοπρασία θα ξεκινήσει γύρω στις 6.000 δρχ.και θα φθάσει (ο μέσος όρος) στις 7.200 δρχ. Συνήθως πιάνουν 20% πάνω από την τιμή εκκίνησης» τονίζει ο κ. Σιταρένιος. Οι πιο γνωστοί οίκοι που ασχολούνται με αυτή τη διαδικασία είναι του Βλαστού (διοργανώνει περίπου πέντε φορές τον χρόνο), τουΚαραμήτσου (κάθε μήνα), του 1861 Auctions και του Alpha Stamps.
Πάντως όσοι είστε αρχάριοι σε αυτό το χόμπι πρέπει να ξέρετε ότι θα πρέπει να ακολουθήσετε και κανόνες σε ό,τι αφορά τη συντήρησή τους, γιατί έτσι προστατεύετε την επένδυσή σας. Φροντίστε να τα διατηρείτε σε ένα ντοσιέ, μακριά από υγρασία, ζέστη και φως. Αλλά και για την αποφυγή αγοράς πλαστών γραμματοσήμων (όταν έχουν κάποια αξία, με ελάχιστο τις 5.000 δρχ.) να ζητάτε πιστοποιητικό γνησιότητας, το κόστος του οποίου είναι περίπου το 10% της αξίας του γραμματοσήμου.









Γραμματόσημα
Η αξία των γραμματοσήμων ανεβαίνει με την πάροδο των χρόνων. Έτσι, μπορούν να θεωρηθούν μακροχρόνια επένδυση, αφού δεν συμφέρει να αποκτήσει κάποιος σήμερα γραμματόσημα και να τα πουλήσει, για παράδειγμα, σε δύο μήνες. Θα πρέπει, όπως σε κάθε μορφή επένδυσης, να περιμένει να ωριμάσει η τοποθέτησή του. 
Οι τιμές των γραμματοσήμων διαμορφώνονται σε ένα άτυπο χρηματιστήριο, καθορίζονται, δηλαδή, από την προσφορά και τη ζήτηση που υπάρχει κάθε φορά. Όπως αναφέρουν όσοι γνωρίζουν καλά αυτή την αγορά, οι παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάσουν τη ζήτηση έχουν να κάνουν και με τις γενικότερες συνθήκες, που επικρατούν σε μια οικονομία. 
Ανεξαρτήτως, πάντως, των συγκυριακών παραγόντων που ενδέχεται να επηρεάζουν την αγορά, τα σπάνια γραμματόσημα - που έχουν, συνήθως, τιμή που καίει - δεν πλήττονται εύκολα και πολλοί τα θεωρούν σίγουρη επένδυση. Αυτό συμβαίνει γιατί απευθύνονται σε συλλέκτες με μεγάλο πορτοφόλι, η ευημερία των οποίων δεν κλονίζεται εύκολα. 
Σπάνια ελληνικά γραμματόσημα του προηγούμενου αιώνα, που έχουν μεγάλη ζήτηση και θεωρούνται κορυφαία παγκοσμίως, είναι αυτά του κλασικού φιλοτελισμού. Απεικονίζουν τις κεφαλές του Ερμή ή έχουν παραστάσεις των Ολυμπιακών Αγώνων. Ένα από τα πιο ακριβά ελληνικά γραμματόσημα είναι το Σολφερίνο. Εκδόθηκε το 1872 και έχει παράσταση με την κεφαλή του Ερμή. 
Η αξία τους δεν εξαρτάται, βεβαίως, μόνο από τη γενική οικονομική κατάσταση και τη σπανιότητα. Σημαντικό ρόλο παίζει και η φυσική κατάστασή τους. Ο καλύτερος συνδυασμός είναι να είναι σπάνια και σε άριστη κατάσταση. Τα σοβαρότερα ελαττώματα είναι το σχίσιμο ή το κόψιμο και το τρύπημα. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα γραμματόσημα αχρηστεύονται. Μικρότερα προβλήματα θεωρούνται το τσάκισμα (ελαφρό) και η εκλέπτυνση (μικρή) του χαρτιού, που διακρίνονται με την τοποθέτησή τους απέναντι στο φως. Επίσης, αρνητικά στοιχεία είναι η ύπαρξη στιγμάτων και κηλίδων. 
Η άψογη εμφάνιση ενός γραμματοσήμου προϋποθέτει την πλήρη οδόντωσή του. Αν υπάρχει έλλειψη δοντιού, τότε η αξία του μειώνεται. Όσα δεν έχουν οδόντωση πρέπει να παρουσιάζουν εικόνα συμμετρική. 
Και το χρώμα του γραμματοσήμου, όμως, πρέπει να διατηρείται όπως ήταν στην αρχική μορφή του. Να είναι, δηλαδή, ζωντανό. Τέλος, όσα γραμματόσημα έχουν σφραγίδες κερδίζουν σε αξία, αν αυτές είναι καθαρές. Συνήθως, όμως, τα ασφράγιστα έχουν μεγαλύτερη αξία από τα σφραγισμένα, εκτός κι αν πρόκειται για ειδικές σφραγίδες. 
Όσον αφορά στις δημοπρασίες, κατά βάση συμφέρει τους αγοραστές να απευθύνονται σε αυτές, γιατί έχουν κέρδος. Στη δημοπρασία μπορεί να αγοράσει κανείς γραμματόσημα είτε σε σειρά είτε σε κομμάτια, με έκπτωση 20%-30%, εφόσον η τιμή τους ξεκινάει από το 60% της αξίας τους, ενώ τα μαγαζιά ,συνήθως, κάνουν έκπτωση 10%.
Θα πρέπει να ακολουθήσετε και κανόνες σε ό,τι αφορά τη συντήρησή τους, γιατί έτσι προστατεύετε την επένδυσή σας. Φροντίστε να τα διατηρείτε σε ένα ντοσιέ, μακριά από υγρασία, ζέστη και φως. Για την αποφυγή αγοράς πλαστών γραμματοσήμων να ζητάτε πιστοποιητικό γνησιότητας, το κόστος του οποίου είναι, περίπου, το 10% της αξίας του γραμματοσήμου.
Το πιο ακριβό γραμματόσημο του κόσμου πουλήθηκε σε δημοπρασία στη Γενεύη τον Μάιο του 2010. Είναι σουηδικό, λέγεται Treskilling Yellow και είναι ένα από τα τρία γραμματόσημα, που είχαν τυπωθεί το 1855 και κανονικά έπρεπε να ήταν πράσινα. Λόγω, όμως, προβλήματος κατά την εκτύπωση, βγήκαν σε χρώμα κίτρινο.  Το ίδιο γραμματόσημο σημείωσε ρεκόρ το 1996, όταν είχε πουληθεί για δύο, περίπου, εκατομμύρια ευρώ.
Άκης Χρήστου, Σολώνειον Κέντρο Βιβλίου
Το ρίσκο
«Παρόλο που προσωπικά δεν αντιμετωπίζω το θέμα ως επένδυση, θεωρώ πως - όπως τα περισσότερα συλλεκτικά - σίγουρα τα γραμματόσημα θεωρούνται επενδύσεις μικρότερου ρίσκου. Νοουμένου, βέβαια, πως ο επενδυτής γνωρίζει καλά το αντικείμενο, για να ξεχωρίζει τα γνήσια από τα πλαστά και να μην τον εξαπατούν. Οι απάτες, βλέπετε, δίνουν και παίρνουν. 
Σε διάφορες δημοπρασίες τα καλά γραμματόσημα παίρνουν τεράστιες τιμές. Συνήθως παίρνουν τιμή 50% πιο ψηλή από εκείνη που υπολογιζόταν από τους ειδικούς πριν από τη δημοπρασία. Ελάχιστοι συλλέκτες γραμματοσήμων έχουν αυτοσκοπό την επένδυση, αλλά είναι τέτοια, αφού επενδύει  κάποιος σ’ αυτή τη δραστηριότητα αρκετά χρήματα και χρόνο. Χρειάζεται, βλέπετε, αρκετή έρευνα αγοράς. Οι χειρισμοί πρέπει να είναι προσεκτικοί. Βεβαίως, όπως κάθε επένδυση, μπορεί να αποφέρει μεγάλο κέρδος. 
Τα απαιτούμενα
Χρειάζεται, επίσης, συνεχής ενημέρωση. 
Πολύ συχνά ένας συλλέκτης, για να προσπαθήσει να αποκτήσει κάτι νέο που επιθυμεί, χρειάζεται να επενδύσει μέρος της ήδη υπάρχουσας συλλογής και να επενδύσει τα χρήματα που θα πάρει σε κάτι πιο σπάνιο. Πολλοί εξειδικεύονται σε κάτι και εδώ είναι το κλειδί! Η επένδυση, δηλαδή, σε γραμματόσημα κάποιας συγκεκριμένης περιόδου ή θέματος. Εξειδικεύεται και εμβαθύνει στο αντικείμενο όσο πιο πολύ γίνεται κι έτσι ανεβάζει την αξία της συλλογής του. Όσο πιο εξειδικευμένη είναι η συλλογή τόσο πιο πολύ αποδίδει η επένδυσή του. 
Το ψάξιμο
Το πιο σπάνιο, ίσως, κυπριακό γραμματόσημο είναι το γνωστό ως: Η διπλή εκτύπωση της πέννας Cyprus.
Οι μεγαλύτεροι και πιο σοβαροί ετήσιοι κατάλογοι γραμματοσήμων, που αντικατοπτρίζουν την αγορά καλύτερα, είναι αυτή τη στιγμή ο Stanley Gibbens Λονδίνου και ο Scott των ΗΠΑ. 
Οι συλλέκτες  
Ένας επίδοξος συλλέκτης - επενδυτής θα πρέπει να γνωρίζει καλά τις φιλοτελικές κατηγορίες, να κάνει έρευνα, να ξέρει τι θέλει, να εξειδικευτεί και να εμβαθύνει, να επικεντρώσει τη συλλογή του σε χρόνο, χώρο και θέμα, να μελετάει και να ενημερώνεται από τους καταλόγους κι από το διαδίκτυο. Πρέπει, επίσης, να είναι πολύ προσεχτικός, καθώς υπάρχουν απάτες, αλλά και με τον ίδιο του τον εαυτό, να μην παρασύρεται και να μην αγοράζει βιαστικά.
Αυτό που είναι σημαντικό να θυμόμαστε, όμως, είναι πως αν κάποιος το κάνει μόνο ως επενδυτής, θα αποτύχει. Χρειάζεται πολύ πάθος και όχι μόνο κερδοσκοπικές διαθέσεις. 
Η διαδοχή
Τεράστιο πρόβλημα αποτελεί η... διαδοχή των συλλεκτών, οι οποίοι κάνουν τις συλλογές τους κατά κανόνα από χόμπι κι αγάπη. Τα παιδιά τους, συνήθως, δεν ενδιαφέρονται ή ασχολούνται πολύ λιγότερο. Έτσι, κατά κανόνα οι συλλογές μετά το θάνατο των συλλεκτών,  βγαίνουν σε δημοπρασίες».
Ψάξτε στη σοφίτα!
Για επενδυτές μικρότερων χαρτοφυλακίων ή ακόμη και ανύπαρκτου κεφαλαίου, υπάρχει πάντα και το Κεφάλαιο Σοφίτας!   Ο όρος αποτελεί επινόηση του IN Business, γι’ αυτό μην ψάχνετε μάταια σε βιβλία και ιστοσελίδες. Ψάξτε καλύτερα... στην αποθήκη σας.
Αυτοκόλλητα του 1970, που φυλάξατε σε ένα κουτί στη σοφίτα όταν ήσασταν έφηβοι και τα αγοράζατε κατά δεκάδες από το περίπτερο και δεν τα υπολογίζατε, μπορεί να έχουν σήμερα αξία χιλιάδων ευρώ.
 Ένένα και μόνο γραμματόσημο πάνω στο σε φάκελο από ερωτικό ραβασάκι, που η γιαγιά σας φύλαξε από το 1930., Έένα πολύ παλιό παντελόνι jean, μια MonopolyΜονόπολυ του 1940, παλιά κόμικς, συλλεκτικές κάρτες με ποδοσφαιριστές που αυτή τη στιγμή μπορεί να μην βρίσκονται καν εν ζωή, παιχνίδια, αυτόγραφα διασημοτήτων, ακόμη και τάπες και ούτω καθ' εξής , είναι μερικά μόνο από τα αντικείμενα που αποτελούν σίγουρη επένδυση, μιας και η αξία τους ανεβαίνει με καλπάζοντες ρυθμούς.   Αν και δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος τρόπος, για να υπολογίσουμε το πόσο κοστίζουν ένα της αξίας τους, είναι πιθανότατα υψηλό και αξίζει της προσοχής σαςείναι σίγουρο: τα ποσά είναι αρκετά μεγάλα και σίγουρα αξίζουν της προσοχής σας. Για παράδειγμα, μια συλλογή από κάρτες baseball στην Αμερική πουλήθηκε στην Αμερική από έναν 89 ετών συλλέκτηχρονο έναντι 1.9 εκατομμυρίων δολαρίων. Ακόμη και αντικείμενα που δεν θεωρούνται αντίκες, όπως video games, μπορούν να κάνουν το επενδυτικό τους θαύμα! 
Σημείωση: Κάποια πράγματα δεν έχουν τιμή. Προτού  στείλετε το αγαπημένο σας αυτοκινητάκι μινιατούρα ή την πρώτη σας κούκλα σε δημοπρασίες, σκεφτείτε το δύο φορές. Καλές οι επενδύσεις, αλλά σε καμία περίπτωση δεν κάνουν απόσβεση της συναισθηματικής αξίας. Αν το αποχωριστείτε και αποφασίσετε να το αγοράσετε πίσω, θα χρειαστείτε το δεκαπλάσιο ποσό.